HUDUMA YA KWANZA

HUDUMA YA KWANZA

Huduma ya kwanza nimsaada wa haraka anaopewa mtu aliyepata ajali au kuugua ghafla kabla ya kumpeleka hospitali.ni msaada anaopewa mgonjwa kabla ya kumwona daktari.mfano huduma ya kwanza kwa mtu aliyeungua na moto,huduma ya kwanza kwa mtu aliyeumwa na nyoka,huduma ya kwanza kwa mtu aliyekunywa sumu.lengo kuu la huduma ya kwanza ni kuokoa maisha ya mgonjwa.

Vifaa/vitu ndani ya kisanduku cha huduma ya kwanza

Kifaa/kitu	Kazi katika huduma ya kwanza
mkasi	Kukatia vitu kama kamba,kitambaa,pamba nk
pamba	Kuasafishia jeraha Kufungia jeraha
Mipira ya mkononi	Kujikinga dhidi ya maabukizi kupitia uwazi wa majeraha kwenye mikono
dawa	Kutuliza maumivu.mf panado Kuua bacteria kwenye jeraha
Maji safi na salama	Kusafishianjeraha Kusafishia vifaa
plasta	Kufunika kidonda kidogo
bendeji	Kufunga jeraha kwa kuzungusha
wembe	Kukatia vitu

HUDUMA ZA KWANZA MBALIMBALI

Aina ya Huduma ya kwnza
1.Aliyeumwa na nyoka na wadudu wenye sumu kali. Wadudu wenye sumu kali ni kama nge,nyigu, nyuki n.k	Dalili za mtu aliyeumwa na nyoka/mdudu mwenye sumu kali                                 I.            Kuonekana kwa Jeraha sehemu aliyoumwa                               II.            Uvimbe sehemu aliyoumwa                             III.            Kuhisi maumivu makali ya jeraha                             IV.            Mwili kupatwa ganzi                               V.            Kuishiwa nguvu hatua a.       Hakikisha mgonjwa ametulia,asihangaike wala kutembea tembea b.      Mlaze chali na asiinue sehemu iliyong’atwa juu zaidi ya usawa wa moyo c.       Ondoa vitu vilivyombana kama pete au nguo d.      Funga kamba juu ya jeraha e.      Muwahishe kituo cha afya f.        Kama nyoka/mdudu aliyemng’ata yupo (amekufa) nenda naye kituo cha afya Tahadhari Ø  Usioshe sehemu iliyoumwa na nyoka/mdudu mwenye sumu kali Ø  Usikate wala kunyonya sehemu iliyoumwa na nyoka/mdudu mwenye sumu kali Ø  Usijaribu kumshika nyoka/mdudu mwenye sumu kali aliye hai
2.aliyezirai	Dalili za mtu aliyezirai         I.            Kutokwa na jasho       II.            Kutoweza kuitikia unachomuuliza     III.            Kupotea uwezo wa kuona     IV.            Mapigo ya moyo kwenda taratibu       V.            Kutoweza kuinuka mahali alipo     VI.            Kupumua kwa shida Visababishi vya mtu kuzirai ·         Mshituko wa ghafla ·         Magonjwa ·         Ajali Hatua a.       Mlaze mgonjwa chali b.      Muangalie mgonjwa kama anapumua c.       Nyanyua miguu yake juu kama sentimita 30 d.      Ondoa vitu vilivyombana e.      Weka kitambaa kibichi kwenye paji la uso wake f.        Muwaishe kituo cha afya
3.Aliyeungua na moto	Hatua a.       Tumia maji barid ya bomba kupooza jeraha b.      Safisha na kausha jeraha c.       Funika majeraha kwa bendeji au kitambaa safi d.      Muwaishe kitua cha afya
4.alievunjika mfupa (mguu au mkono)	Vifaa Kipande cha barafu,miti(mbao) mbili,kamba mbili na dawa za kupunguza maumivu Hatua za kufuata a.       Ondoa nguo sehemu ya jeraha ibaki wazi b.      Weka barafu c.       Funga mbao mbili(miti) zilizonyooka upande wa kulia na kushoto mwa mkono au mguu uliovunjika d.      Muwaishe kituo cha afya
5.mtu aliezama majini	Mazingira hatarishi  ya kusababisha kuzama majini ·         Kucheza kwenye mito mirefu,visima na madimbwi ·         Shughuli za uvuvi ·         Kuvuka mito mikubwa kwa miguu ·         Kuogelea kwenye kina kirefu ·         Kuogelea wakati wa mvua ·         Kuchota maji bila uangalifu kwenye visima virefu Hatua za kufuata/kutoa huduma ya kwanza a.       Hakikisha unajua kuogelea na mtoe ndani ya maji haraka sana b.      Mlaze chali na msaidie kupumua kwa kumbonyeza tumbo kwa uangalifu na kuachia c.       Gandamiza tumbo taratibu na mwinue atapike maji yaliyo katika mapafu d.      Mpeleke muhusika hospitalini
6.mtu aliekunywa sumu	Tahadhari ya uhifadhi wa sumu na bidhaa za sumu         ·         Sumu/Bidhaa ya sumu iwe katika kifuko/chupa yake husika yenye kibandiko. ·         Sumu/Bidhaa ya sumu iwekwe kwenye kabati droo za juu na zifungwe kabisa ·         Sumu/Bidhaa ya sumu irudishwe sehemu husika baada ya matumizi ·         Vyombo vilivyotumiwa na Sumu/Bidhaa ya sumu visafishwe kwa maji mengi sa sabuni ·         Chupa na vifuko vyenye Sumu/Bidhaa ya sumu vilivyotumika  vichomwe haraka. Hatua za kufuata / kutoa huduma ya kwanza a.       Kama mgonjwa anajitambua muulize sumu gani amekunywa na mda gani kwa taratibu b.      Mnyweshe maziwa mabichi kama yatapatikana haraka c.       Kama mgonjwa hajitambui angalia kama anapumua d.      Kama aina ya sumu ipo karibu basi soma kibandiko au ichukue. e.      Muwaishe kituo cha afya.